Porzeczki
Kategorie
Rośliny
(25)
12,50 zł
(18)
12,50 zł
(27)
18,00 zł
(11)
12,50 zł
(19)
18,00 zł
Porzeczka biała 'Blanka’ krzaczasta
samopylna(13)
12,50 zł
(13)
12,50 zł
Porzeczka czerwona 'Rolan’ na pniu
samopylna(10)
18,00 zł
Porzeczka biała 'Blanka’ na pniu
samopylna(19)
18,00 zł
Porzeczki – niezawodne krzewy owocowe do ogrodu
Porzeczki (Ribes) to jedne z najczęściej uprawianych krzewów owocowych w Polsce. Od lat goszczą w przydomowych ogrodach i na działkach, bo są proste w pielęgnacji, odporne na mróz i owocują regularnie przez wiele lat. Krzewy te świetnie sprawdzają się zarówno w dużych nasadzeniach, jak i w małych ogrodach, gdzie liczy się niezawodność i obfity plon.
Jak wygląda porzeczka?
Roślina dorasta zwykle do 1,5–2 m wysokości, tworząc gęsty, wielopędowy pokrój. Liście są 3–5-klapowe, jasno- lub ciemnozielone, a w kwietniu i maju krzew obsypuje się drobnymi kwiatami zebranymi w gronach. To z nich latem rozwijają się kuliste owoce.
W uprawie spotykamy trzy główne gatunki:
- czarna porzeczka (Ribes nigrum) – aromatyczne, ciemne jagody o intensywnym smaku,
- czerwona porzeczka (Ribes rubrum) – kwaśniejsze owoce, tradycyjnie używane w kuchni,
- biała porzeczka (Ribes niveum) – odmiana deserowa o łagodnym, słodszym smaku.
Owoce i ich właściwości
Porzeczki to bogactwo witaminy C, antocyjanów i pektyn. Działają wzmacniająco na odporność, wspierają układ krążenia i trawienie.
- Czarna – „bomba” witaminowa, najczęściej trafia na soki, syropy i suplementy zdrowotne.
- Czerwona – klasyka w kuchni, idealna do galaretek, ciast i kompotów.
- Biała – mniej popularna, ale świetna na surowo i w deserach dzięki delikatnemu smakowi.
Odmiany – tradycja i nowoczesność
W ogrodach wciąż popularne są stare odmiany, np. ‘Czarna z Czarnolasu’ (czarna, aromatyczna) czy ‘Jonkheer van Tets’ (czerwona, bardzo plenna). Obok nich coraz częściej wybiera się odmiany nowoczesne i odporne, takie jak ‘Titania’ czy ‘Tisel’, które są mniej podatne na choroby i dają wysokie plony nawet w amatorskiej uprawie.
Stanowisko i gleba
Porzeczki w ogrodzie najlepiej sadzić w miejscach słonecznych, ale dobrze znoszą także półcień. Preferują gleby żyzne, umiarkowanie wilgotne, przepuszczalne. Nie tolerują zastoin wodnych.
Sadzenie i pielęgnacja
Sadzonki sadzi się jesienią lub wczesną wiosną. Po posadzeniu warto przyciąć pędy, by pobudzić krzew do rozkrzewienia.
Podstawą pielęgnacji jest cięcie prześwietlające – co roku usuwa się najstarsze gałęzie (4–5-letnie), aby zastępować je młodymi. Dzięki temu krzew owocuje regularnie i obficie.
Owocowanie
Porzeczki wchodzą w plonowanie wcześnie – pierwsze owoce pojawiają się już w 2–3 roku po posadzeniu. Zbiór przypada na lipiec, a z jednego dorosłego krzewu można uzyskać kilka kilogramów owoców. Roślina plonuje corocznie i przy odpowiednim cięciu zachowuje plenność nawet przez 15–20 lat.
Choroby i odporność
Porzeczki są odporne na mróz, ale mogą być narażone na choroby i szkodniki. Najczęstsze zagrożenia to:
- mączniak amerykański,
- opadzina liści,
- wielkopąkowiec porzeczkowy – szkodnik szczególnie groźny dla czarnych odmian.
Dobór odpornych odmian i systematyczne cięcie to najlepsza ochrona przed problemami.
Porzeczki w ogrodzie – zastosowanie
- na soki i syropy,
- do galaretek, konfitur i dżemów,
- jako dodatek do ciast i deserów,
- do win i nalewek,
- do mrożenia i suszenia.
Czarna najlepiej sprawdza się w przetwórstwie i suplementach, czerwona to klasyk w ciastach i kompotach, a biała – doskonała do jedzenia na świeżo.
Różnorodność odmian porzeczek – czarne, czerwone i białe
Najpopularniejsze odmiany czarnych porzeczek
- ‘Titania’ – odporna na mróz i choroby, jej owoce są duże, aromatyczne i mają intensywnie kwaskowy smak. Plonuje obficie, a zbiór można przeprowadzać zarówno ręcznie, jak i mechanicznie.
- ‘Ben Lomond’ – późna odmiana o bardzo wysokiej zawartości witaminy C, odporna na choroby grzybowe.
Najczęściej wybierane odmiany czerwonych porzeczek
- ‘Jonkheer van Tets’ – wczesna odmiana, dojrzewająca już w pierwszej dekadzie lipca. Owoce są soczyste, intensywnie czerwone i mają słodko-winny smak. Doskonale nadają się do spożycia na świeżo oraz na przetwory.
- ‘Rolan’ – średnio wczesna odmiana, charakteryzująca się wysoką plennością i odpornością na choroby. Jej owoce mają wyższą zawartość cukrów, co sprawia, że są doskonałe zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i na soki czy dżemy.
Polecane odmiany białych porzeczek
- ‘Blanka’ – wyróżnia się późniejszym terminem dojrzewania – jej owoce są gotowe do zbioru w drugiej połowie lipca. Mają delikatny, lekko słodki smak i wysoką wartość przetwórczą. Odmiana ta dobrze znosi chłodniejsze warunki i jest odporna na mróz.
Najczęściej zadawane pytania o porzeczki
Po ilu latach owocuje porzeczka?
Pierwsze owoce można zbierać już po 2–3 latach od posadzenia.
Czy porzeczki są odporne na mróz?
Tak, bardzo dobrze zimują w polskich warunkach.
Jak długo owocuje jeden krzew?
Przy regularnym cięciu może plonować nawet 15–20 lat.
Która porzeczka jest najlepsza do deserów?
Biała – ma najłagodniejszy, słodki smak i jasne owoce, które świetnie wyglądają w ciastach.
Czy warto sadzić nowoczesne odmiany?
Tak – na przykład ‘Titania’ i ‘Tisel’ są bardziej odporne na choroby i polecane do amatorskiej uprawy.