Porzeczka czerwona 'Jonkheer van Tets’ 

To jedna z nielicznych odmian, która dojrzewa już w czerwcu – kiedy większość krzewów owocowych dopiero zawiązuje owoce. Porzeczka 'Jonkheer van Tets’ (Ribes rubrum 'Jonkheer van Tets’) zdobyła popularność nie tylko wśród ogrodników, ale i kucharzy: jej kwaskowate owoce o intensywnie czerwonym kolorze od lat wykorzystywane są w przepisach na klasyczne galaretki, kisiele i kompoty. Co ciekawe, to właśnie ta odmiana była jedną z pierwszych czerwonych porzeczek wprowadzonych do uprawy towarowej w Europie Zachodniej – i do dziś cieszy się uznaniem dzięki niezawodności i wyjątkowo łatwemu zbiorowi. W ogrodzie domowym szybko staje się ulubieńcem – nie tylko ze względu na smak, ale też ze względu na to, że owocuje jako jedna z pierwszych.

Pokrój krzewu i wzrost

’Tets’ tworzy krzew o średnio silnym wzroście i luźnym, lekko przewieszającym się pokroju. Dorasta zazwyczaj do 1,5 metra wysokości i szerokości. Gałęzie są sztywne, ale elastyczne – dobrze reagują na cięcie i nie łamią się pod ciężarem owoców. Roślina z wiekiem tworzy zwarte, plenne zarośla, które można łatwo prowadzić zarówno w rzędach, jak i pojedynczo.

Kwiaty i liście

Kwitnienie przypada na początek kwietnia – to jedna z najwcześniejszych porzeczek. Kwiaty są niepozorne, zebrane w grona, ale bardzo lubiane przez zapylacze. Liście klasyczne dla porzeczek: trójklapowe, jasnozielone, z delikatnym połyskiem.

Owoce

 Owoce natomiast to jej znak rozpoznawczy – zebrane w długie, luźne grona, łatwe do zbioru, intensywnie czerwone, błyszczące. Miąższ jest soczysty, o wyraźnie kwaskowatym smaku, typowym dla starych odmian. Dzięki cienkiej skórce owoce doskonale nadają się do bezpośredniego spożycia.

Porzeczka 'Jonkheer van Tets’ owocuje już w drugim roku po posadzeniu. To odmiana bardzo wczesna – owoce dojrzewają już pod koniec czerwca, czasem nawet wcześniej, jeśli wiosna była ciepła. Plon jest obfity i równomierny – dobrze rozłożony na całym krzewie, co ułatwia zbiór. Z jednego krzewu można zebrać nawet kilka kilogramów owoców.

Stanowisko i gleba

Najlepiej czuje się w miejscach słonecznych, ale znosi też lekki półcień – choć tam owocowanie może być mniej obfite. Gleba powinna być umiarkowanie wilgotna, żyzna i dobrze przepuszczalna. Warto unikać stanowisk podmokłych i zbyt suchych – porzeczki nie tolerują skrajności. Optymalny jest odczyn lekko kwaśny do obojętnego.

Sadzenie i pielęgnacja

Sadzonki najlepiej sadzić jesienią lub bardzo wczesną wiosną. Zachowaj odstęp 1,2–1,5 metra między roślinami. Po posadzeniu skróć pędy nad trzecim oczkiem – to pobudzi krzewienie. W kolejnych latach pielęgnacja sprowadza się do corocznego usuwania najstarszych, mało owocujących pędów oraz tych, które zagęszczają środek krzewu. Wczesna pora kwitnienia sprawia, że przy silnych przymrozkach warto zabezpieczyć roślinę okrywą z agrowłókniny.

Zapylanie

Odmiana samopylna – nie wymaga obecności innych porzeczek, by zawiązać owoce. Niemniej posadzenie kilku różnych odmian czerwonej porzeczki może jeszcze poprawić jakość i ilość plonu.

Zastosowanie owoców

Owoce nadają się zarówno do jedzenia na surowo, jak i na przetwory: kompoty, dżemy, konfitury i soki. Ze względu na ich intensywny kolor i smak często wykorzystywane są w kuchni jako składnik deserów i ciast. Dobrze znoszą mrożenie, nie tracąc swojej struktury i aromatu.

Odporność na mróz i choroby

Jest to odmiana stosunkowo odporna na niskie temperatury – zimuje bez problemu w większości regionów Polski. Młode rośliny warto jednak osłonić w pierwszych sezonach. Może być umiarkowanie podatna na antraknozę i opadzinę liści w sezonach wilgotnych – pomocne są wtedy zabiegi profilaktyczne i przewiewne stanowisko.

Dlaczego warto wybrać tę odmianę

• Jedna z najwcześniej owocujących porzeczek – zbierasz już w czerwcu
• Owoce w długich, luźnych gronach – łatwe do ręcznego zbioru
• Samopylna i plonująca regularnie przez wiele lat
• Kwaskowaty, intensywny smak – idealny do klasycznych przetworów

Częste pytania o porzeczkę 'Jonkheer van Tets’

Czy ta odmiana nadaje się na przetwory?
Tak – jest jedną z najlepszych odmian do galaretek, soków i kompotów, dzięki intensywnemu smakowi i barwie.

Czy porzeczka 'Jonkheer’ potrzebuje zapylaczy?
Nie – to odmiana samopylna, która owocuje nawet jako pojedynczy krzew.

Czy poradzi sobie na działce bez osłony?
Tak, choć młode sadzonki warto chronić przed mrozem w pierwszym roku, zwłaszcza przy wczesnym kwitnieniu.

Cechy sadzonki

• Wysokość sadzonki: 50 - 60 cm
• Wiek sadzonki: 2 lata
• Forma: sadzonka z całym korzeniem (zabezpieczona na czas transportu)
• Podkładka: Ukorzeniona odmiana