Nektarynki
Rośliny
Nektaryna 'Harco’
samopylnaNektaryna płaskoowocowa
samopylnaNektaryny – sadzonki nektaryny
Nektarynka (Prunus persica var. nucipersica) to bliska krewna brzoskwini, różniąca się od niej gładką skórką owoców. W Polsce zyskuje coraz większą popularność – sadzonki nektaryn dobrze sprawdzają się w ogrodach przydomowych, szczególnie w cieplejszych rejonach kraju. Drzewa owocowe tej grupy cenione są za soczyste, aromatyczne owoce dojrzewające latem, idealne zarówno do spożycia na świeżo, jak i do przetworów.
Wśród popularnych odmian nektaryn wyróżnia się:
- 'Harco' – odmiana odporna na mróz i choroby,
- 'Fantasia' – późna odmiana o wyjątkowo słodkich owocach,
- Nektaryna płaskoowocowa – o charakterystycznym, spłaszczonym kształcie.
Jak wygląda drzewo nektaryny
Nektaryna to drzewo średniej wielkości, zwykle dorastające do 3–5 metrów. Tworzy kulistą lub rozłożystą koronę, łatwą do formowania. Liście są lancetowate, ciemnozielone, a kwiaty różowe, bardzo podobne do kwiatów brzoskwini. Kwitnie wcześnie – zazwyczaj w kwietniu – dlatego wiosenne przymrozki stanowią największe zagrożenie dla kwiatów i młodych zawiązków, częściej niż sam mróz zimowy dla drzewa.
Owoce – smak i różnorodność nektarynek
Owoce nektaryny są kuliste, gładkie, bez omszenia, co odróżnia je od brzoskwiń. Skórka może być żółta, pomarańczowa lub czerwona, często z rumieńcem. Miąższ, w zależności od odmiany, bywa biały, żółty lub pomarańczowy, zawsze soczysty i aromatyczny. Pestka może łatwo oddzielać się od miąższu lub być z nim zrośnięta.
Wiele osób pyta: brzoskwinia czy nektarynka – czym się różnią? Podstawowa różnica to skórka: brzoskwinia ma delikatny meszek, a nektarynka jest gładka. W smaku nektarynki bywają bardziej zwarte i aromatyczne.
Świeże owoce są jednak nietrwałe – najlepiej je spożywać od razu po zbiorze albo szybko przerabiać na przetwory.
Właściwości nektarynki
Nektarynki to owoce bogate w witaminy A, C i z grupy B, a także w potas, magnez i błonnik. Wspierają odporność, poprawiają trawienie i doskonale nawadniają w upalne dni.
Wymagania stanowiskowe i glebowe
Nektaryny najlepiej rosną w pełnym słońcu, na stanowiskach osłoniętych od wiatru. Gleba powinna być żyzna, przepuszczalna i umiarkowanie wilgotna. Drzewa źle znoszą zastoiska wodne, dlatego miejsce sadzenia musi być dobrze zdrenowane. W chłodniejszych regionach warto sadzić je w pobliżu ścian budynków, które akumulują ciepło.
Podkładki – na czym szczepi się nektaryny
Nektaryny szczepi się zwykle na podkładkach brzoskwini lub ałyczy. Wpływa to na siłę wzrostu i odporność drzewa:
- podkładka z brzoskwini daje drzewka szybciej owocujące, bardziej wrażliwe na gorsze gleby,
- ałycza zapewnia silniejszy wzrost i większą tolerancję na trudniejsze warunki.
Sadzenie i pielęgnacja nektaryny
Sadzonki nektaryn najlepiej sadzić jesienią lub wczesną wiosną. Drzewko po posadzeniu warto palikować i ściółkować, aby utrzymać wilgoć w glebie.
Nektaryny wymagają corocznego cięcia – to szczególnie ważne, ponieważ owocują głównie na młodych pędach. Cięcie przeprowadza się wiosną po kwitnieniu lub latem, po zbiorach. Zabieg prześwietlający poprawia zdrowie drzewa i jakość owoców.
Owocowanie
Nektaryny wchodzą w owocowanie wcześnie – zwykle po 2–3 latach od posadzenia. Owocują corocznie, choć w chłodniejszych rejonach i w latach z silnymi przymrozkami plonowanie bywa mniej regularne. W sprzyjających warunkach jedno drzewo może dać kilkanaście kilogramów owoców.
Grupa dojrzewania | Okno zbioru | Cechy owoców |
---|---|---|
Wczesne | lipiec | bardzo słodkie i soczyste — zjedz szybko |
Średnioterminowe | koniec lipca | uniwersalne: deser i przetwory |
Późne | sierpień | bardziej jędrne; znoszą kilka dni przechowywania |
Zapylanie
Większość odmian nektaryn jest samopylna, więc pojedyncze drzewko wystarczy, aby doczekać się owoców. Jednak posadzenie kilku odmian obok siebie sprzyja lepszemu plonowaniu.
Choroby i odporność
Nektaryny, podobnie jak brzoskwinie, są podatne na niektóre choroby:
- kędzierzawość liści – deformacja i przebarwienie liści,
- brunatna zgnilizna – gnicie owoców,
- mączniak – biały nalot na liściach i pędach.
Regularne cięcie, przewiewna korona i profilaktyka ochronna zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób.
Zastosowanie owoców
- idealne do jedzenia na świeżo,
- świetne do deserów, sałatek i ciast,
- doskonałe na dżemy, konfitury i kompoty,
- nadają się do mrożenia i suszenia,
- świetnie sprawdzają się w nowoczesnych przetworach, np. smoothie czy sałatkach owocowych.
Najczęściej zadawane pytania o nektaryny
Po ilu latach owocuje nektaryna?
Najczęściej po 2–3 latach od posadzenia.
Czy nektaryna owocuje co roku?
Tak, choć w chłodniejszych rejonach plon bywa mniej regularny, szczególnie po przymrozkach.
Brzoskwinia czy nektarynka – co wybrać?
Brzoskwinie mają omszoną skórkę i delikatniejszy miąższ, nektarynki gładką skórkę i bardziej aromatyczny, jędrny miąższ.
Czy nektarynka jest samopylna?
Większość odmian tak, ale posadzenie kilku drzewek obok siebie zwiększa plonowanie.
Jak długo można przechowywać nektarynki?
Świeże owoce są nietrwałe – najlepiej spożyć je szybko lub przerobić na przetwory.